Co robić, gdy w toyocie psuje się Valvematic?

Sterowniki systemu Valvematic są naprawialne. Ta prawda zaskakuje wielu właścicieli toyot. Co dziwne, zaskakuje też wielu mechaników. Naprawa sterownika kosztuje kilka razy mniej niż jego wymiana. Jeśli jest rzetelna, obejmuje wzmocnienie płyty głównej, co daje znaczne przedłużenie jej żywotności. Nie warto więc psującego się sterownika spisywać na straty. Żeby dać sobie więcej szans na skuteczną naprawę trzeba jednak umieć uniknąć paru często popełnianych błędów.

Obracający się moduł sterujący systemem Valvematic
Moduł sterujący systemem Valvematic

 

Jak psuje się Valvematic?

W Twojej toyocie zapaliła się kontrolka „Check engine”? Zapaliła się a potem zgasła? Pojawił się komunikat o jakiejś usterce, ale udało się go wykasować? Problem nie zniknął, lecz wciąż powraca? Takie objawy mogą wskazywać na awarię systemu Valvematic. Rzadko pojawia się ona nagle. Z reguły pojawia się i ustępuje. Niestety, pojawia się na coraz dłużej i coraz częściej. Gdy źródłem problemu, jest sterownik wałka rozrządu zaworów, tester diagnostyczny może wykazać błąd tego sterownika. Częściej jednak zdarza się, że widnieje błąd pochodzący od czujnika położenia wału korbowego, czujnika położenia wałka rozrządu lub czujnika temperatury. Dlaczego sterownik systemu Valvematic psuje się na raty? Jest to typowe dla procesu starzenia się elektroniki. Z tych samych materiałów, z których wykonana jest płyta główna sterownika, produkuje się także nasze domowe komputery i laptopy. One też się starzeją, choć mają o niebo lepsze warunki pracy niż sterownik zamontowany na silniku. Trudno się dziwić, że elektronika samochodowa zużywa się, skoro musi znosić wahania temperatury od -20 st. C do prawie 100 st. C. Do tego musi sobie radzić z drganiami korpusu silnika. Najbardziej zabójczym czynnikiem jest jednak przeciążenie pracą. Dochodzi do tego na przykład wtedy, gdy wałek rozrządu zaworów ssących, którym steruje sterownik, napotyka na jakieś dodatkowe opory czy tarcia. W takiej sytuacji obwody sterownika przegrzewają się. Zwykle nie dochodzi do natychmiastowego przepalenia tego czy innego elementu, lecz powolnego luzowania styków, słabnięcia lutów, powstawania mikropęknięć płytki...

 

Wnętrze sterownika systemu Valvematic - widoczna płyta główna z układem scalonym
Ceramiczna płytka z elektronicznym układem scalonym, czyli płyta główna sterownika systemu Valvematic

 

Co robić, gdy została zdiagnozowana usterka sterownika systemu Valvematic?

Sterownik systemu Valvematic można naprawić wysyłkowo. Specjalizuje się w tym Elektro-Bip. Naprawę można zlecić za pomocą formularza na stronie elektrobip.pl i wysłać wymontowany z silnika sterownik kurierem albo pocztą. Prawdopodobieństwo, że naprawa będzie skuteczna, jest wysokie zwłaszcza wtedy, gdy awaria przebiega według opisanego wyżej scenariusza. Jeśli doszło do niej nagle i nieodwracalnie, w dalszym ciągu naprawa sterownika jest możliwa, ale jej skuteczność nie jest już pewna.

 

Czy potrafię sam wymontować sterownik systemu Valvematic?

Wymontowanie sterownika systemu Valvematic nie jest proste. Lepiej, żeby nie podejmowała się tego osoba bez doświadczenia. Co prawda, sterownik przytwierdzony jest do korpusu silnika w widocznym i łatwo dostępnym miejscu, jednak wyjęcie go wymaga odłączenia od wałka rozrządu zaworów. Niestety, wałek znajduje się pod pokrywą komory zaworów. Należy ją zdjąć. Uwaga – trzeba koniecznie zachować ustawienie wałka i zaworów. Gdy się o tym zapomni, późniejsza adaptacja naprawionego już sterownika będzie trudna. Z tych i wielu innych powodów wymontowanie sterownika lepiej zlecić serwisowi.

 

Silnik Toyoty - widoczny sterownik systemu Valvemitic z prawej strony silnika
Sterownik systemu Valvematic znajduje się w łatwo dostępnym miejscu - z boku korpusu silnika.

 

Silnik Toyoty - mechanik zdejmuje pokrywę silnika. Z boku widać sterownik systemu Valvematic
Odłączenie sterownika systemu Valvematic od wałka rozrządu zaworów jest możliwe dopiero po zdjęciu pokrywy komory zaworów.

 

Przed samodzielnym demontażem modułu Valvematic warto obejrzeć filmową instrukcję na naszym kanale youtube:

 

Czy mogę uszkodzić sterownik Valvematica, gdy spróbuję go rozebrać?

W wymontowanym sterowniku najlepiej nic nie robić, tylko od razu wysłać do naprawy. Próby samodzielnego rozmontowania często prowadzą do uszkodzenia sterownika. Na platformie youtube nie brakuje filmów na ten temat, nagranych nawet przez doświadczonych mechaników. Przykład niepotrzebnej rozbiórki modułu, który nadawał się do naprawy, znajduje się choćby tu: https://www.youtube.com/watch?v=-bJzlGHwDpU&t=155s Gdy jednak nie powstrzymasz ciekawości i otworzysz sterownik (oby skutecznie i bez uszkodzeń!), prawdopodobnie niczego podejrzanego nie odkryjesz. Uszkodzenie płyty głównej może być niewidoczne gołym okiem. Zwykle nie jest to jedno wyraźne uszkodzenie lecz wiele mikroskopijnych. Najgorzej będzie, gdy zaczniesz szukać uszkodzenia w drugiej części sterownika – silniku elektrycznym. Rozbierając silnik łatwo go uszkodzić lub zmienić ustawienie elementów. Tymczasem awaria tej części zdarza się rzadko. Nie warto więc ryzykować.

 

Wnętrze sterownika systemu Valvematic po zdjęciu obudowy i odłączeniu części elektronicznej. Wiodać uzwojenia silnika elektrycznego.
Bezszczotkowy silnik elektryczny, którym bezpośrednio steruje płyta główna sterownika systemu Valvematic. Ta część sterownika psuje się naprawdę rzadko.

 

Na czym polega naprawa sterownika Valvematica?

Gdy ma się do czynienia z procesem zużywania się materiałów elektronicznych, naprawa tylko wykrytego uszkodzenia jest półśrodkiem. Uzupełnienie jednej przerwy w tym czy innym obwodzie nie daje pewności, że wkrótce podobna usterka nie pojawi się w innym miejscu. Rzetelna naprawa polegać powinna na wzmocnieniu całej płyty głównej. Takie podejście do naprawy ma Elektro-Bip. Ostatnim etapem procesu jest testowanie obwodów płyty głównej. Tylko tak przeprowadzona regeneracja daje sterownikowi drugie życie. Przygotowuje go na kolejne lata pracy w jakże trudnych warunkach!

 

Testowanie płyty głównej sterownika systemu Valvematic. Widać obraz z mikroskopu - elementy elektronicznego układu scalonego.
Większości uszkodzeń powstałych w procesie starzenia się elementów płyty głównej sterownika systemu Valvematic nie da się zauważyć gołym okiem.

 

Sposób działania systemu Valvematic dobrze przedstawiają animacje, które można obejrzeć tu:

https://www.youtube.com/watch?v=gyr6wlAqSDo

https://www.youtube.com/watch?v=RHNXbGGvOdc

https://www.youtube.com/watch?v=6zCL9usIAPs

https://www.youtube.com/watch?v=HOqGWg1YJh4

 

Polecamy też filmy poświęcone systemowi Valvematic na naszym kanale youtube:

https://youtu.be/WdefUxshRc4

https://youtu.be/_JzFhFMLBfk

oraz artykuły na ten temat:

https://elektrobip.pl/biper/index.php?page=website/edit_article&id=316&wiki

https://elektrobip.pl/biper/index.php?page=website/edit_article&id=314&wiki

g.